„Żwir” z tomu „Drogie życie” Alice Munro

Kilka tygodni temu księgarnia Matras przygotowała dla odbiorców newslettera niespodziankę. Było nią jedno z opowiadań Alice Munro, laureatki literackiego Nobla 2013. Przyznam, że to mój pierwszy kontakt z jej twórczością, i choć opowiadanie Żwir jest niedługie, wydało mi się dosyć smaczne :-) .

Otwarta obustronnie fabuła i pointa zostawiona w domyśle czasem mogą być wadą opowiadania. U Munro są zaletami. Dramat rozpadu rodziny widziany oczami kilkulatki nie jest przeżyciem strasznym. Jej starsza siostra znacznie gorzej przeżywa przeprowadzkę z domu w mieście do przyczepy na wsi. Młodsza od niej narratorka już nie pamięta poprzedniego życia. I choć kochanek matki jest kimś, kto nie ma prawa zachowywać się jak ojciec, dziewczynka akceptuje nową rzeczywistość. 

Obawy ciężarnej matki, która zostawiła swojego męża dla lekkoducha, są wyczuwalne. Kobieta boi się o swoje dzieci, o przyszłość. Zinterpretowanie psa przybłędy jako głodnego wilka stało się wyrazem jej strachu o to, co będzie dalej. Ona sama nie wraca, jak starsza córka, do wspomnień po poprzednim życiu, inaczej nazywa otoczenie, w inny sposób identyfikuje samą siebie. Jednak najłatwiej jest jej uciec. I ucieka. A dziewczynki tracą kontakt z ojcem, który chciał się z nimi widywać, a później gdzieś wyjechał. Czy naprawdę wyjechał, czy po prostu dla matki tak było lepiej - żeby córki zapomniały o życiu w dostatku i zaakceptowały przyczepę? Autorka pozostawia odpowiedź w domyśle odbiorcy.

Alice Munro, Żwir, z tomu Drogie życie, tłum. Agnieszka Kuc, Wydawnictwo Literackie,  2013.