Ekonomia rządzi światem

Ekonomia może być fajna – z takiego założenia wychodzi Robert Frank, wykładowca uniwersytecki, i założenie to wprowadza w życie. Książka Dlaczego piloci kamikadze zakładali hełmy? Czyli ekonomia bez tajemnic pokazuje, że do zrozumienia ekonomii nie potrzebujemy wiedzy pojęciowej i matematycznej, ale zmysłu obserwacji i uruchomienia procesów logicznego myślenia.
Na książkę składają się pytania z zakresu codziennych zjawisk, które przyjmujemy za oczywiste, a przecież niekoniecznie takie są. Wyjaśnieniem i odpowiedzią jest ekonomia. To, dlaczego niektóre działania wyglądają tak, a inne inaczej, jakie są motywy kształtu butelek i opakowań na mleko, dlaczego w Japonii wydaje się więcej na wesela niż w krajach zachodnich, czy dlaczego niektórzy płacą za towary mniej niż inni – to tylko niektóre z omówionych problemów. Dzięki książce Franka czytelnik zaczyna uważniej obserwować otoczenie i szukać takich problemów, a następnie ich rozwiązania – w większości ekonomicznego, ale czasem także historycznego, jak w przypadku damskich koszul zapinanych na lewą stronę.
Podłożem do napisania tej książki było zaliczenie, jakie Frank zadał swoim studentom. Wyszukane przez nich pytania i podane odpowiedzi autor zebrał w całość, wielokrotnie przerabiając odpowiedzi, by uniknąć niespójności w książce. Dzięki temu zabiegowi książkę czyta się naprawdę dobrze, a Frank jasno umieścił w niej notatkę o sposobie jej powstania. Każde z pytań jest podpisane nazwiskiem osoby, która je zadała i omówiła. Z tych niekończących się pytań i odpowiedzi powstała książka zabawna, lekka i pobudzająca do myślenia. To, co uznaje się za oczywiste (napoje gazowane są sprzedawane w cylindrycznych pojemnikach) lub niezrozumiałe, ale akceptowane (np. tytułowe hełmy na głowach pilotów kamikadze), ma swoje wytłumaczenie w ekonomicznym bilansie zysków i strat, który prowadzi do optymalnych rozwiązań. Stąd też wynika wysoka cena wody mineralnej w barach (celem baru jest sprzedaż piwa, nie wody) czy system rabatów. Wielu z klientów, którzy korzystają z kuponów, dla zdobycia których podjęli dodatkowy wysiłek, w ogóle nie dokonałoby zakupu po regularnej cenie. Dlatego właśnie kupony rabatowe opłacają się sprzedawcom – skorzystają z nich tylko klienci wrażliwi na cenę, pozostałym nie będzie się chciało podjąć takiego wysiłku.
Książka jest świetnym nauczycielem myślenia ekonomicznego i dostrzegania zasad rządzących światem. Rzeczywistość można pojąć logicznie, a niekoniecznie za pomocą matematycznych formuł. O ile matematyka wspomaga ekonomię, o tyle jej istotę stanowi zmysł obserwacji oraz kojarzenie faktów, co fantastycznie pokazuje Frank.

Robert H. Frank, Dlaczego piloci kamikadze zakładali hełmy? Czyli ekonomia bez tajemnic, tłum. Saba Litwińska, Wydawnictwo Literackie, 2011

Opinio-analiza książki bierze udział w wyzwaniach  Z literą w tle – kwiecień: F
oraz Grunt to okładka kwiecień: zwierzak

Komentarze